673.
‘‘Esa bhiyyo pasīdāmi, sutvā dhammaṃ mahārasaṃ;
Virāgo desito dhammo, anupādāya sabbaso.
674.
‘‘Bahūni loke citrāni, asmiṃ pathavimaṇḍale;
Mathenti maññe saṅkappaṃ, subhaṃ rāgūpasaṃhitaṃ.
675.
‘‘Rajamuhatañca vātena, yathā meghopasammaye;
Evaṃ sammanti saṅkappā, yadā paññāya passati.
676.
[dha. pa. 277 dhammapade] ‘‘Sabbe saṅkhārā aniccāti, yadā paññāya passati;
Atha nibbindati dukkhe, esa maggo visuddhiyā.
677 .
[dha. pa. 278 dhammapade] ‘‘Sabbe saṅkhārā dukkhāti, yadā paññāya passati
Atha nibbindati dukkhe, esa maggo visuddhiyā.
678.
[dha. pa. 279 dhammapade] ‘‘Sabbe dhammā anattāti, yadā paññāya passati;
Atha nibbindati dukkhe, esa maggo visuddhiyā.
679.
‘‘Buddhānubuddho yo thero, koṇḍañño tibbanikkamo;
Pahīnajātimaraṇo, brahmacariyassa kevalī.
680.
‘‘Oghapāso daḷhakhilo [daḷho khilo (syā. ka.)], pabbato duppadālayo;
Chetvā khilañca pāsañca, selaṃ bhetvāna [chetvāna (ka.)] dubbhidaṃ;
Tiṇṇo pāraṅgato jhāyī, mutto so mārabandhanā.
681.
‘‘Uddhato capalo bhikkhu, mitte āgamma pāpake;
Saṃsīdati mahoghasmiṃ, ūmiyā paṭikujjito.
682.
‘‘Anuddhato acapalo, nipako saṃvutindriyo;
Kalyāṇamitto medhāvī, dukkhassantakaro siyā.
683.
‘‘Kālapabbaṅgasaṅkāso, kiso dhamanisanthato;
Mattaññū annapānasmiṃ, adīnamanaso naro.
684.
‘‘Phuṭṭho ḍaṃsehi makasehi, araññasmiṃ brahāvane;
Nāgo saṅgāmasīseva, sato tatrādhivāsaye.
685.
‘‘Nābhinandāmi maraṇaṃ…pe… nibbisaṃ bhatako yathā.
686.
‘‘Nābhinandāmi maraṇaṃ…pe… sampajānāe patissato.
687.
‘‘Pariciṇṇo mayā satthā…pe… bhavanetti samūhatā.
688.
‘‘Yassa catthāya pabbajito, agārasmānagāriyaṃ;
So me attho anuppatto, kiṃ me saddhivihārinā’’ti.
… Aññāsikoṇḍañño [aññākoṇḍañño (sī. syā.)] thero….
2. Udāyittheragāthā
689.
[a. ni. 6.43] ‘‘Manussabhūtaṃ sambuddhaṃ, attadantaṃ samāhitaṃ;
Iriyamānaṃ brahmapathe, cittassūpasame rataṃ.
690.
‘‘Yaṃ manussā namassanti, sabbadhammāna pāraguṃ;
Devāpi taṃ namassanti, iti me arahato sutaṃ.
691.
‘‘Sabbasaṃyojanātītaṃ, vanā nibbanamāgataṃ;
Kāmehi nekkhammarataṃ [nikkhammarataṃ (ka.)], muttaṃ selāva kañcanaṃ.
692.
‘‘Sa ve accaruci nāgo, himavāvaññe siluccaye;
Sabbesaṃ nāganāmānaṃ, saccanāmo anuttaro.
693.
‘‘Nāgaṃ vo kittayissāmi, na hi āguṃ karoti so;
Soraccaṃ avihiṃsā ca, pādā nāgassa te duve.
694.
‘‘Sati ca sampajaññañca, caraṇā nāgassa tepare;
Saddhāhattho mahānāgo, upekkhāsetadantavā.
695.
‘‘Sati gīvā siro paññā, vīmaṃsā dhammacintanā;
Dhammakucchisamāvāso, viveko tassa vāladhi.
696.
‘‘So jhāyī assāsarato, ajjhattaṃ susamāhito;
Gacchaṃ samāhito nāgo, ṭhito nāgo samāhito.
697.
‘‘Sayaṃ samāhito nāgo, nisinnopi samāhito;
Sabbattha saṃvuto nāgo, esā nāgassa sampadā.
698.
‘‘Bhuñjati anavajjāni, sāvajjāni na bhuñjati;
Ghāsamacchādanaṃ laddhā, sannidhiṃ parivajjayaṃ.
699.
‘‘Saṃyojanaṃ aṇuṃ thūlaṃ, sabbaṃ chetvāna bandhanaṃ;
Yena yeneva gacchati, anapakkhova gacchati.
700.
‘‘Yathāpi udake jātaṃ, puṇḍarīkaṃ pavaḍḍhati;
Nopalippati toyena, sucigandhaṃ manoramaṃ.
701.
‘‘Tatheva ca loke jāto, buddho loke viharati;
Nopalippati lokena, toyena padumaṃ yathā.
702.
‘‘Mahāgini pajjalito, anāhāropasammati;
Aṅgāresu ca santesu, nibbutoti pavuccati.
703.
‘‘Atthassāyaṃ viññāpanī, upamā viññūhi desitā;
Viññissanti mahānāgā, nāgaṃ nāgena desitaṃ.
704.
‘‘Vītarāgo vītadoso, vītamoho anāsavo;
Sarīraṃ vijahaṃ nāgo, parinibbissatyanāsavo’’ti.
… Udāyī thero….
Soḷasakanipāto niṭṭhito.
Tatruddānaṃ –
Koṇḍañño ca udāyī ca, therā dve te mahiddhikā;
Soḷasamhi nipātamhi, gāthāyo dve ca tiṃsa cāti.